'Forum voor nederlandse politiek'
Naar de hoofdbladzijde
van Heemland
HEEMLAND
NUMMER 16 (lente 2000)
FISCALE DISCRIMINATIE VAN HUURDERS
==================================
Nieuwe
belastingstelsel ten gunste van de gefortuneerde burgerij
In de vorige nummers heb ik uitvoerig bericht
over de de slechte, dure nieuwbouw, over de kunstmatige prijsopdrijving van
wonen voor huurders en kopers en over het slechte belastingplan voor 'de 21ste
eeuw' van het neoliberale duo Zalm-Vermeend. Ondanks onze brandbrief aan Tweede
Kamerfracties inzake de Wet Inkomstenbelasting 2001 zijn we er niet in geslaagd
de heren tot inkeer te brengen om huurders bij vermogensopbouw gelijkwaardig te
behandelen aan eigen woningbezitters en om mensen een ruimere algemene fiscale
lijfrenteaftrekmogelijkheid te geven onafhankelijk van een door
belastingplichtige aan te tonen 'pensioentekort'. Wel wordt de AOW-franchise,
het bedrag waarboven pensioenopbouw is toegestaan, verlaagd en blijft er een
kleine lijfrenteaftrek voor iedereen van E 1.000,00, dit is rond f 2.200,- in
plaats van de ruim f 6.000,- van thans (in de 1ste tranche van het huidige
stelsel). Indien men jong is, kan men met zo'n bedrag nog heel wat opbouwen aan
pensioen. Het is voor hen meer dan helemaal niks. Vooral mensen met hoge
inkomens en kostbare huizen zullen fiscaal volop kunnen profiteren van het
nieuwe belastingstelsel. Minister Zalm houdt er de absurde kronkelredenering op
na, dat het bezit van een eigen huis noodzakelijk is om een dak boven je hoofd
te hebben en dus geen vermogensbestanddeel zou zijn. Als er nu enig belegd
vermogen in het verleden redelijk waardevast was, dan was dat wel een eigen huis
met dito woonzekerheid en bestaansveiligheid!
Huurders
komen er bekaaid af dankzij 'paars' en 'christelijk'
Om huurders voor dit gemis aan vaststaand
vermogen en/of vermogensopbouw in het eigen huis fiscaal te compenseren door een
extra vrijstellling voor huurders (ten bedrage van de gemiddelde huidige prijs
voor een goede nieuwbouwwoning) van het vermogen in box 3 (en voor eigenaren
voor de resterende hypotheekschuld), ontbrak het ten ene male aan politieke wil
bij de paarse partijen, - de PvdA is tussentijds nog expliciet van onze
voorstellen om huurders tegemoet te komen op de hoogte gesteld -, en helaas ook
bij het CDA en de kleine christelijke fracties. Over fiscale discriminatie van
huurders in de vermogenssfeer gesproken! Als het CDA zich nu eens had willen
profileren als 'middenpartij' voor de middengroepen dan had ze het bij deze
belastingherziening kunnen doen door het voor huurders en kopers van nu met hoge
woonlasten op te nemen! Op de vragen van de SP die als enige fractie in de
Tweede Kamer deze ongelijke behandeling zeer voorzichtig aan de orde stelde maar
niet doorzette, gaf Zalm in zijn antwoord aan Marijnissen de gratuite boodschap
mee aan huurders om maar alsnog de extreem dure koopwoningmarkt op te strompelen
in welke omstandigheden ze ook verkeren. De koopprijzen zijn zo extreem dat de
meeste jonge mensen en ex-huurders zonder financiering van hun woning met deels
aflossingsvrije hypotheken waar de banken mee mogen leuren, geen huis kunnen
kopen; voor ouderen is het nagenoeg ondoenlijk. Dat de SP zich niet harder in
deze zaak opstelde, verwondert mij niet; deze partij kent onder haar kiezers
maar heel weinig middenklassers. Ze vreest waarschijnlijk bij een hardere
opstelling door de arme achterban niet goed begrepen te worden en bij haar
socialistisch denkende partijkader verkeerd over te komen bij opkomen voor
middengroepen. Toch toonde de SP wel lef dat ze het aangekaart heeft.
Sociale
tweedeling tussen woningbezitters en huurders fiscaal bekrachtigd
De fiscale tweedeling van de bevolking in
eigenwoningbezitters en huurders had voorkomen kunnen worden door de eigen
woning zondermeer als vermogen in box 3 te belasten na aftrek van de resterende
hypotheekschuld en ongeacht de waarde van de woning, en alsdan het
huurwaardeforfait, straks eigenwoningforfait genoemd, af te schaffen. Een
wettelijk tweedeling van de bevolking in arm en rijk was dan vermeden geworden,
en middenklassers zonder eigen woning zouden niet als enige de dupe worden door
de directe extra fiscale belasting, boven de karige vrijstelling van f 37.463,-
per belastingplichtige, met 1,2 % van het 'vermogen' in box 3. Een fiscaal
gelijke, veel ruimere vrijstelling over de waarde van alle vermogen inclusief de
waarde van de eigen woning, overeenkomstig de huidige vermogensvrijstelling van
f 250.000,- voor samenwonenden (gezien de huizenprijsexplosie te verruimen tot f
500.000,-), lag in de rede. Maar nee, de huurder met wat vermogen betaalt straks
meteen f 2.100,- meer belasting dan nu.
Om deze hele belastingoperatie blijft de walm
hangen opgesteld te zijn met de zeer opzettelijke bedoeling om de gezeten
burgerij met hun afbetaalde, hypotheekvrije huizen, gekocht in vroegere tijden
en betere omstandigheden, volop te ontzien in hun bezit (het successierecht voor
rijke families wordt straks nog versoepeld) en hiervoor andere
belastingplichtigen, huurders en kopers van nu, op te laten draaien. Voor deze
zijn de woonlasten meestal torenhoog en ze blijven dat. Buitengewoon kwalijk is
dat koud na de aanvaarding van de Wet Inkomstenbelasting 2001 in de Tweede Kamer
uitgerekend de minister zelf komt met z'n losse flodder om het
eigenwoningforfait voor afbetaalde woningen af te schaffen omdat hij deze
belastingheffing 'sneu' vindt voor deze boffers met een hypotheekvrij eigen
huis!; (voor huurders is niks sneu). En stuitend is dat het juist het CDA is dat
fiscaal nog scheutiger voor de hoge inkomens wil zijn. Bij monde van
CDA-kamerlid Reitsma wordt Zalm verweten dat deze 'parlementair vandalisme'
pleegt omdat dit 'aardige ideetje' voor de gefortuneerde huizenbezitters van
hemzelf, van het CDA afkomstig is. VVD-fractievoorzitter Dijkstal en Zalm vinden
prompt het CDA vanwege z'n onverbloemde steun aan de nieuwe belastingwetgeving
waardig om met de VVD samen in de volgende regering te gaan zitten; de
geld-liberalen in vrijage met de welvarende christelijke burgerij.
Een
onwerkelijke vertoning van politiek schimmenspel
Wie de behandeling in het parlement gevolgd
heeft moet versteld staan van de krankzinnige vaart waarmee deze fiscale
wetgeving die iedereen raakt, er doorheen is gejaagd zonder noemenswaardige
publieke discussie. De grote partijen in dit land hebben het van meet af aan
weten te depolitiseren met stilzwijgende instemming van het CDA. Alsof deze
belastingherziening geen politieke afwegingen en vragen om een eerlijker
verdeling van fiscale lasten verdiende? Alleen SP en GL roerden zich en stemden
tegen. Hen werd verweten zich buiten de werkelijkheid te hebben begeven. Maar
over welke werkelijkheid wordt dan eigenlijk gesproken; niet de werkelijkheid
van de doorsnee belastingplichtige. Jarenlang staan huurders bloot aan forse
huurverhogingen. Vaak kunnen ze niet eens huren zonder een contract te moeten
tekenen waarin ze zich bij voorbaat bij die verhogingen neer moeten leggen, anders gaat de
huur gewoon niet door. De vrijheid van wonen is in dit land aanzienlijk
beperkt door regels en schaarste. Voor de modale tot driemaal modale
inkomensgroepen is wonen schandalig duur zowel bij huur als bij koop; dat is de
echte werkelijkheid voor miljoenen huishoudens in huur- en koopwoningen zonder
subsidies.
Ons
commentaar op deze belastingherziening
Indien dit parlement huurders nog enigszins
had willen tegemoetkomen in hun sociale mobiliteit, was de slechtste zet wel de
recente aanvaarding van het belastingstelsel van Zalm-Vermeend met z'n fiscale
discriminatie van huurders in hun vermogensopbouw. Toch wordt voorzien dat
"wetenschappelijk front uiteindelijk bres zal slaan in politieke
beschermingswal rond het eigen huis" na te lezen in "Kloof tussen
politiek en logica voorlopige redding huiseigenaar" van D.P. Schiethart.
"Wie niet aan de voorwaarden voor huursubsidie voldoet, zit als huurder
aan alle kanten klem: geen fiscale voordelen en, in de hausse op de huizenmarkt
misschien nog wel erger, geen fiscaal bevoordeelde vermogensopbouw.",
aldus de fiscalist (Financieel Dagblad, 9 october 1999). Wellicht wil de Woonbond,
indien deze huurdersvereniging niet sociaal eenzijdig is, proefprocessen starten
om de fiscale discriminatie van huurders bij het Europese Hof te laten
vernietigen? Groot wordt het fiscale voordeel voor verhuurders wier
huuropbrengst onbelast wordt, (niet belast in box 1).
Linda Gouderak e.a
Terug naar boven
of naar de inhoudsopgave van dit nummer
Naar Heemland 16, Noodzaak van woonlastendaling
of naar de Heemland Hoofdbladzijde
Wilt
een bijdrage aan dit forum leveren? U kunt Heemland een e-postbericht
sturen:
Klik hier
Bladzijde
samengesteld op 6 juli 2000
terug naar Heemland Hoofdbladzijde